(TBTCO) – Dự toán chi đầu tư phát triển năm 2025 là 790,7 nghìn tỷ đồng, chiếm 31% tổng chi ngân sách nhà nước; loại trừ tăng chi tiền lương, thì đạt trên 33%. Đây là mức rất tích cực, cao hơn đáng kể so với mức kế hoạch của các năm gần đây.
Sáng 22/10, tại Quốc hội, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo về tình hình thực hiện ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2024, dự toán NSNN, phương án phân bổ ngân sách trung ương (NSTW) năm 2025 và kế hoạch tài chính – NSNN 3 năm 2025-2027.
Năm 2024 miễn, giảm, gia hạn 189,6 nghìn tỷ đồng thuế, phí, tiền thuê đất
Theo báo cáo, năm 2024, dự toán thu NSNN là 1.700,99 nghìn tỷ đồng, thực hiện 9 tháng đạt 85,1% dự toán, tăng 17,9% so cùng kỳ năm 2023. Đánh giá cả năm ước đạt 1.873,3 nghìn tỷ đồng, vượt 172,3 nghìn tỷ đồng, tăng 10,1% so dự toán; đạt tỷ lệ huy động vào NSNN khoảng 16,5% GDP dự toán, trong đó từ thuế, phí đạt 13,1%GDP.
Chính phủ đánh giá, cơ bản ước các lĩnh vực thu NSNN đều đạt và vượt dự toán giao, trong đó: Thu nội địa ước đạt 1.572,7 nghìn tỷ đồng, vượt 8,9% so dự toán; Thu từ dầu thô đạt 59,3 nghìn tỷ đồng, vượt 28,9% so dự toán; Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 235,2 nghìn tỷ đồng, vượt 15,3% so dự toán.
Số thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất được miễn, giảm, gia hạn ước khoảng 189,6 nghìn tỷ đồng, góp phần tháo gỡ khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.
Về chi NSNN, dự toán chi là 2.119,4 nghìn tỷ đồng; thực hiện 9 tháng đạt 59,3%. Ước cả năm đạt 2.281,7 nghìn tỷ đồng, tăng 7,7% so dự toán, chủ yếu từ nguồn ước vượt dự toán thu.
Với kết quả thu chi như trên, dự toán bội chi NSNN năm 2024 là 399,4 nghìn tỷ đồng, bằng 3,6% GDP. Ước bội chi cả năm khoảng 389,4 nghìn tỷ đồng, bằng 3,4% GDP, giảm 10 nghìn tỷ đồng so dự toán, do giảm chi nguồn vốn vay của ngân sách địa phương.
Để triển khai chủ trương hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, Chính phủ báo cáo Quốc hội cho phép sử dụng số tiết kiệm thêm 5% chi thường xuyên năm 2024 của cả NSTW và NSĐP cho nhiệm vụ này. Đến hết năm 2024, số kinh phí tiết kiệm chưa sử dụng hết được phép chuyển nguồn sang năm 2025 để tiếp tục thực hiện.
Đồng thời, cho phép các địa phương được sử dụng khoản tiết kiệm chi này để hỗ trợ địa phương khác triển khai thực hiện. Quốc hội giao Chính phủ hướng dẫn, tổ chức thực hiện nội dung này.
Phấn đấu năm 2025 tăng thu 5% so với ước thực hiện năm 2024
Báo cáo về dự toán NSNN và phương án phân bổ NSTW năm 2025, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho hay, dự toán thu NSNN là 1.966,8 nghìn tỷ đồng, tăng 15,6% so với dự toán năm 2024 và tăng 5% so với ước thực hiện năm 2024, tỷ lệ huy động vào NSNN đạt khoảng 16% GDP, trong đó: dự toán thu nội địa là 1.668,3 nghìn tỷ đồng, bằng khoảng 85% tổng thu cân đối NSNN, tăng khoảng 6,1% so ước thực hiện năm 2024.
“Mức dự toán nêu trên là tích cực, trong bối cảnh tình hình kinh tế – xã hội trong và ngoài nước còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, thách thức”, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết.
Về dự toán chi NSNN, phương án phân bổ NSTW năm 2025, Chính phủ dự kiến bố trí đảm bảo các nguyên tắc: ưu tiên bố trí tăng chi đầu tư phát triển ở mức tích cực; bố trí chi trả nợ đầy đủ, đúng hạn; dự toán chi dự phòng, dự trữ quốc gia ở mức hợp lý để kịp thời xử lý các nhiệm vụ cấp bách phát sinh.
Đồng thời, bố trí đủ chi trả tiền lương khu vực công, lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và các chính sách an sinh xã hội khác; bố trí chi thường xuyên triệt để tiết kiệm, ưu tiên các nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, chính trị quan trọng; bố trí cho các chương trình mục tiêu quốc gia theo phê duyệt của cấp thẩm quyền; bố trí kinh phí cho các cơ quan, đơn vị đang hưởng cơ chế tài chính, thu nhập đặc thù theo các Nghị quyết của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Năm 2025, để đảm bảo chi trả tiền lương khu vực công theo lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng, ngoài số cân đối bố trí từ nguồn thu NSNN, dự kiến sử dụng khoảng 110 nghìn tỷ đồng nguồn tích lũy cải cách tiền lương. Theo đó, dự toán chi NSNN năm 2025 là 2.548,9 nghìn tỷ đồng.
Trên cơ sở các nguyên tắc trên, dự kiến bố trí dự toán chi NSNN năm 2025 như sau: Dự toán chi đầu tư phát triển 790,7 nghìn tỷ đồng, chiếm 31% tổng chi NSNN; loại trừ tăng chi tiền lương, thì đạt trên 33%, “đây là mức rất tích cực”, theo đánh giá của Chính phủ. Trong đó, dự toán chi đầu tư phát triển của NSTW là 315 nghìn tỷ đồng. Dự toán chi đầu tư phát triển của NSĐP là 475,7 nghìn tỷ đồng.
Dự toán chi thường xuyên NSTW là 726 nghìn tỷ đồng. Sau khi đảm bảo chi trả tiền lương và các chính sách xã hội đã ban hành, thì tăng khoảng 53 nghìn tỷ đồng so với dự toán năm 2024, chỉ đảm bảo một phần nhu cầu đề xuất tăng chi của các bộ, cơ quan.
“Vì vậy, phải ưu tiên bố trí các nhiệm vụ chính trị, đối ngoại, quốc phòng, an ninh, các chế độ, chính sách và nhiệm vụ quan trọng; triệt để tiết kiệm các nhiệm vụ chi thường xuyên khác”, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc lưu ý.
Dự toán chi thường xuyên NSĐP là 828,6 nghìn tỷ đồng, đảm bảo nguồn thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội theo phân cấp./.
Hoàng Yến – Thời báo Tài chính